در بزرگداشت مطالعات!

یکشنبه ۱۹ آذر ۱۴۰۲ در بزرگداشت مطالعات!...

سه شنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۲[این مطلب در ۱۹ آذر ۱۳۹۰ نوشته شده]- سال‌ها پیش، کتاب «جهان در عصر بعثت» نوشته آقایان (شهید) محمدجواد باهنر و اکبر هاشمی رفسنجانی، چاپ قبل انقلاب یا اوایل انقلاب، را خوانده بودم. در این کتاب وضعیت وخیم ایران، حجاز، روم، هند، چین و بقیه دنیا قبل از بعثت حضرت رسول (درود خدا بر او و اهل او) تشریح شده بود. شب عاشورای امسال، بعد از خوردن قیمه امام حسین (درود خدا بر او) ایده آن کتاب، و نیز نوشته‌های شهید آوینی درباره «عصر جاهلیت ثانی» به یادم آمد.- امام سجاد (درود خدا بر او) فرمود: «پروردگارا! پدرم قیام کرد و جان داد تا، یَسْتَنْقِذَ عِبادَکَ مِنَ الْجَهالَة وَ حَیْرَةِ الضَّلالَة، بندگانت را از جهالت و از سرگردانی گمراهی نجات دهد».- این مسأله‌ای ساده و در عین حال بسیار مهم است. یکی از بزرگترین چهارچوب‌ها، یا شاید بزرگترین چهارچوب تحلیل کلان زندگی بشری است؛ جهل، فساد، ظلم، عدم توازن، خروج از تعادل، گمراهی و ضلالت.- اگر نگوییم تا کنون همه دوره‌های زندگی بشر، عصر جاهلیت بوده‌اند، ناگزیریم که بگوییم بشریت، اعصار جاهلیت متعدد و پی‌درپی را تجربه کرده است.- کلمه «عصر» برای نشان دادن و تأکید بر تراکم، انباشتگی، و تکرار تظاهرات و تجلّیات یک صفت یا مجموعه صفات به‌کار می‌رود. پس می‌توان بین دوره‌ها و اعصار مختلف، تمایز قائل شد.- خودآگاهی تعداد زیادی از معاصران یک عصر نسبت به این مجموعه صفات (در این‌جا: جهل عمومی) است که باعث می‌شود آن عصر، با ویژگی خاصی شناخته شود و نقاط قبلاً مبهم، واضح و روشن شود؛ و نه صرف وجود این مجموعه صفات.- عصرهای جاهلیت، در عین تنوع در شکل ظهور جهالت، شباهت‌ها و شاخص‌های مشترکی هم دارند:۱- فقر، گرسنگی، نابرابری بیش از حد، و سختی معاش۲- هرج‌ومرج ج در بزرگداشت مطالعات!...

شنبه ۴ آذر ۱۴۰۲"یوسف (علیه‌السلام) رئیس حکومت مصر می‌شود. مصریان مشرک اند، اما یوسف (ع) را به چند دلیل پذیرفتند: نخست این که ایشان را از قحطی رهانده بود. دوم این که بسیار کاردان بود و کسی به کار و مدیریت او ایرادی نداشت. دلیل سوم، زیبایی مفرط یوسف (ع) بود. زیبایی حاکم برای مردمان بسیار مهم بوده و هست.بنی‌اسرائیل که اکنون خاندان حکومتی مصر شده‌اند، در آن منطقه، قومی دینی هستند ولی بهره‌ای از تجربه حکومتی ندارند. مصر، سرآغاز کسب تجربه حکومتی آنان است. دیوان‌سالاری در بنی‌اسرائیل از این‌جا آغاز شده است. [...]یوسف (ع) در پایان عمر، بزرگان قومش را جمع کرد و پس از حمد و ثنای پروردگار، از آینده سختی که بعد از او به آن دچار خواهند شد، خبر داد؛ از این که مردان کشته خواهند شد و شکم زنان آبستن، دریده و کودکان، ذبح خواهند شد. تا آن هنگام که خداوند، حق را به دست قیام‌کننده‌ای که از فرزندان «لاوی بن یعقوب» است ظاهر کند؛ او مردی گندم‌گون و بلندقد است. و صفات او را برایشان گفت. (عهد عتیق، پیدایش، باب ۵۰، شماره ۲۴). یوسف (ع) در وصیت خویش به آنان هشدار داد که در واقع چون آن‌ها گروهی مومن با هویت واحد و متشکل هستند و همه، فرزندان اسرائیل و افزون بر آن تجربه حکومتی نیز دارند، قدرت شرک، از آن‌ها احساس تهدید می‌کند. فرعونیان از آن‌ها می‌هراسند و لذا در تنگنا قرارشان خواهند داد و آن‌ها باید منتظر منجی‌شان بمانند تا او، آن‌ها را نجات دهد. انتظار ظهور منجی، نقطه امید سازمان بنی‌اسرائیل شد و حضرت یوسف از دنیا رفت.بنابراین بنی‌اسرائیل پس از حضرت یوسف در سه جهت باید تلاش می‌کردند:۱- حفظ هویت، یعنی این مجموعه دین‌دار به‌هم پیوسته هویت دینی خود را در مصر حفظ کنند.۲- رشد جمعیت، به اندازه‌ای که همچون نمک د در بزرگداشت مطالعات!...